James Turrell

Δεν είμαστε φτιαγμένοι για τον ήλιο του μεσημεριού, είμαστε φτιαγμένοι για το λυκόφως. Όταν το φως λιγοστεύει, η κόρη διαστέλλεται και τότε μπορούμε πραγματικά να το αισθανθούμε.
—James Turrell

Η Gagosian είναι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσει την έκθεση Light of the Presence, που φέρνει κοντά δύο έργα από τη σειρά Glass Series (2001–) του James Turrell, και ανοίγει τις πύλες της στην γκαλερί της Αθήνας στις 11 Απριλίου. Το Knowing Light (2007) και το Rounded Up (2024) εκτίθενται σε δύο διαφορετικές αίθουσες στο ισόγειο.

Από τη δεκαετία του 1960, ο Turrell εξερευνά φαινόμενα της αντίληψης, από την αισθητηριακή στέρηση μέχρι τα οπτικά εφέ. Ξεκίνησε να δουλεύει με το φως το 1966, στο εργαστήριό του στο Ocean Park στην Καλιφόρνια, και πρώιμα έργα του, όπως το Afrum-Proto (1966), που χρησιμοποιούν πεδία φωτός συσχετίζοντάς τα με αρχιτεκτονικές δομές, αποτέλεσαν τη βάση ενός εν εξελίξει χειρισμού του κτιριακού και του φυσικού περιβάλλοντος. Ο Turrell συνεχίζει να χρησιμοποιεί το φως ως το πρωταρχικό του θέμα και ταυτόχρονα υλικό σε απλά, σε επίπεδο φόρμας, έργα που κάνουν χρήση της νέας τεχνολογίας για να εξερευνήσουν τα όρια της όρασης και να οδηγήσουν σε καταστάσεις διαλογισμού.

Έχοντας εντάξει το νέον αρχικά στα έργα της σειράς Glass Series, ο Turrell, στη διάρκεια των τελευταίων δεκαπέντε ετών, έχει στραφεί στην τεχνολογία πάνελ LED που προγραμματίζονται μέσω υπολογιστή επιτρέποντας έτσι πλουσιότερες αποχρώσεις και χαμηλότερα επίπεδα φωτός. (Χρησιμοποίησε για πρώτη φορά την τεχνική αυτή σε πρότζεκτ για κτίρια, όπως ο σιδηροδρομικός σταθμός Zug στην Ελβετία και το PSA Peugeot Citroën Design Center έξω από Παρίσι.) Ένα από τα έργα της σειράς Glass Series είναι και το Aurora B: Tall Glass (2010), ένα μεγάλο έργο, σε σχήμα παραλληλόγραμμο, που βρίσκεται στη συλλογή του Museum of Fine Arts, στο Χιούστον.

Το Knowing Light και το Rounded Up παρουσιάζουν πεδία φωτός που βλέπει ο θεατής μέσα από γεωμετρικά ανοίγματα. Καθώς το χρώμα τους μεταβάλλεται με αργό ρυθμό, οι επιφάνειες αυτές γεννούν εναλλασσόμενες εντυπώσεις, δίνοντας κάποιες φορές την αίσθηση ότι είναι επίπεδες και άλλες ότι έχουν βάθος, παίζοντας με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον χώρο και επεκτείνοντας την ψυχολογική του αντήχηση. Το φως κάθε σχήματος απλώνεται από το κέντρο του και πότε πότε καταλήγει σε μία μόνη, επίπεδη απόχρωση. Ένα μικρό άνοιγμα ανάμεσα στην γυάλινη πρόσοψη του έργου και στον τοίχο της γκαλερί στο οποίον είναι τοποθετημένο έρχεται να προσδώσει υλική διαστατικότητα και να διασφαλίσει ότι η ανταύγεια του χρώματος περνάει στον περιβάλλοντα χώρο, διαφοροποιώντας τον τρόπο με τον οποίον βιώνουν οι θεατές το εσωτερικό συνολικά.

Η Glass Series λειτουργεί αντιστικτικά με το Roden Crater, ένα τεράστιο έργο που επανεννοιολογεί το τοπίο της περιοχής Πέιντετ Ντέζερτ της Βόρειας Αριζόνας ως ελεγχόμενο περιβάλλον για τη διαλογιστική θέαση του φωτός και του χώρου του ουρανού. Κατασκευασμένο μέσα σε έναν ηφαιστειακό κώνο σκωρίας, το Roden Crater αποτελεί την κορύφωση της έρευνας γύρω από το πεδίο της ανθρώπινης οπτικής και ψυχολογικής αντίληψης, στην οποία και έχει αφιερώσει τη ζωή του ο καλλιτέχνης.Επί του παρόντος, είναι σε εξέλιξη μία προσπάθεια συγκέντρωσης κεφαλαίων με σκοπό την ολοκλήρωση της κατασκευής του έργου και την παρουσίασή του στο κοινό.